Na przestrzeni kilku minionych lat, a zwłaszcza w ostatnim czasie dostrzegamy wzrastające zainteresowanie ochroną środowiska w naszym kraju i regionie. Ta troska społeczeństwa przejawia się w główniej mierze względem zagadnień dotyczących gospodarowania odpadami.
Warto również podkreślić, że niejednokrotnie mamy do czynienia z opisywaniem czy ocenianiem pracy kontrolnej inspektorów przez osoby nieposiadające wiedzy o całym procesie kontrolnym lub nie zdające sobie sprawy jakie czynności inspekcyjne są niezbędne do wykonania, aby zapewnić skuteczność, rzetelność i kompletność kontrolną. Stąd też ważna jest wiedza o naszych działaniach inspekcyjnych, która zapewni właściwy przekaz informacyjny, docierający m.in. do naszego społeczeństwa.
Czytaj dalej »
- przestrzeganie przepisów ustawy odpadach
- przestrzeganie przepisów o gospodarce opakowaniami oraz odpadami opakowaniowymi
- przestrzeganie przepisów o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji,
- przestrzeganie przepisów o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, (z wyjątkiem przepisów art. 37 i art. 39 tej ustawy)
- przestrzeganie przepisów o bateriach i akumulatorach, (z wyjątkiem przestrzegania przez sprzedawców detalicznych i sprzedawców hurtowych przepisów art. 8, art. 9, art. 10 ust.1, art.11, art. 31 ust. 3, art. 48–50, art. 53 oraz art. 54 ust. 1 i 2 tej ustawy
- przestrzeganie przepisów o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej.
W związku z powyższym Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska:
- planuje i wykonuje kontrole zgodnie z rocznym planem kontroli, w tym w zakresie gospodarki odpadami podmiotów prowadzących działalność w tym zakresie,
- podejmuje czynności kontrolne o charakterze pozaplanowym, w tym kontrole interwencyjne na wniosek lub zgłoszenie innych podmiotów, jak i osób fizycznych czy też innych organów administracji publicznej.
Realizowane są zarówno kontrole zakładów z wyjazdem w teren, jak i kontrole dokumentacyjne, rozpoznania zanieczyszczenia w terenie , czy też akcje kontrolne na drogach.
Przykładowo w zakresie kontroli dokumentacyjnych analizowane są m.in. coroczne sprawozdania z monitoringu składowisk odpadów. Celem tych kontroli jest sprawdzenie kompletności wykonywanych pomiarów oraz weryfikacja czy w wyniku składowania odpadów nie pogarsza się stan jakości środowiska.
Poza kontrolami realizowane są również odrębne czynności w razie uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia przeciwko środowisku. W tym zakresie prowadzona jest również współpraca z Policja czy prokuraturą.
Ewidencja zakładów – podmiotów podlegających kontroli WIOŚ we Wrocławiu
W posiadanej ewidencji WIOŚ we Wrocławiu, wg stanu na dzień 31 grudnia 2020 r. ujętych jest:
- 11 055 podmiotów podlegających kontroli Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie korzystania ze środowiska, z tego ponad połowa prowadzi gospodarkę odpadami.
Na terenie województwa dolnośląskiego funkcjonuje:
- 277 instalacji wymagających uzyskania pozwolenia zintegrowanego, którym wyznaczone zostały warunki w zakresie korzystania ze środowiska odnoszące się do wszystkich komponentów środowiska (w tym gospodarki odpadami), wymagające systematycznej kontroli.
Kontrole przeprowadzone przez WIOŚ we Wrocławiu w 2020 r.
W 2020 roku WIOŚ we Wrocławiu przeprowadził:
- 2 809 kontroli wobec 2143 podmiotów, w tym 647 kontroli zakładów z wyjazdem w teren, z czego 69 % kontroli zakładów dotyczyło podmiotów prowadzących gospodarkę odpadami (139 kontroli planowych, 308 kontroli pozaplanowych).
W poniższej tabeli przedstawiono dane dotyczące kontroli obejmujących gospodarkę odpadami:
Liczba podmiotów prowadzących gospodarkę odpadami w ewidencji WIOŚ wg stanu na dzień 31.12.2020 r. | Liczba kontroli podmiotów prowadzących gospodarkę odpadami wg stanu na dzień 31.12.2020 r. | Liczba kontroli ogółem, w których stwierdzono naruszenia | |
planowych | pozaplanowych (w tym interwencyjnych) | ||
6210 | 139 | 308 | 197 |
Kontrole wykonywane są zgodnie z posiadanymi uprawnieniami oraz w ramach prawa regulującego sprawdzane zagadnienie.
Proces kontrolny
Czas trwania kontroli:
Kontrole prowadzone przez inspektorów wykonywane są w przedziale czasowym, zależnym od: zakresu kontroli, rodzaju i wielkości zakładu, skali i rodzaju prowadzonej działalności przez podmiot, dostępności do dokumentów i dowodów, dokumentacji koniecznej do analizy, aż wreszcie stopnia skomplikowania sprawy związanej np.: ze stwierdzanymi nieprawidłowościami. Czas trwania kontroli zależy od losowych zdarzeń jak i obiektywnych przesłanek takich jak zakres koniecznych czynności kontrolnych (oględziny, przesłuchania, pobory prób i analizy zlecane do Centralnego Laboratorium Badawczego GIOŚ).
W praktyce czas kontroli wykonywanych przez inspektorów zawiera się od 1 tygodnia do kilku miesięcy. W tym czasie nawet kilkukrotnie przeprowadzane są oględziny jak i pobory prób.
Ustalenia z kontroli:
Ustalenia z kontroli są dokumentowane w postaci protokołu, zawierającego również materiał dowodowy potwierdzający występowanie naruszeń. W skład protokołu wchodzą protokoły z poszczególnych oględzin, protokoły przesłuchania czy też przyjęcia informacji, protokoły i sprawozdania z poborów prób. W odniesieniu do bardziej skomplikowanych przypadków już w trakcie kontroli prowadzone są analizy z kadrą kierowniczą pionu inspekcji oraz radcami prawnymi pionu prawnego. W razie potrzeby kontrole prowadzone są w obecności funkcjonariuszy innych urzędów czy też Policji.
Tryb i sposób kontroli:
Tryb działań kontrolnych Inspektoratu został wypracowany na przestrzeni wielu lat tak w oparciu o obowiązujące nas przepisy prawa jak i na bazie dobrych praktyk, toteż ma on charakter szczegółowy i wielostopniowy.
Takie systemowe rozwiązanie służy nie tylko wykryciu ewentualnych uchybień, które mogą wystąpić w trakcie prowadzonej kontroli, lecz również ma służyć podniesieniu fachowości i rzetelności inspektorskiej.
Eliminowane są w ten sposób ewentualne „przeoczenia” inspektorów względem obowiązujących wymogów prawnych w kontrolowanym zakresie, a tym samym powoduje to zapewnienie wysokiego standardu obowiązującego w Służbie Cywilnej jak i WIOŚ.
Działania pokontrolne
Integralnym i nieodłącznym elementem po przeprowadzonej u podmiotu kontroli są obok sporządzonego protokołu z kontroli – czynności pokontrolne, które obejmują szereg koniecznych działań względem stwierdzonych nieprawidłowości, a w tym:
- Wydanie zarządzeń pokontrolnych zobowiązujących do usunięcia stwierdzanych nieprawidłowości w określonych terminach;
- Wszczęcie i prowadzenie postępowania administracyjnego np.: wstrzymującego działalność podmiotu, nakładającego administracyjną karę pieniężną, itd.;
- Kierowanie wystąpień pokontrolnych do organów kompetentnych do nadzorowania/ usuwania niezgodności z prawem stwierdzonych u podmiotu;
- Kierowanie wniosków do organów ścigania w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa;
- Wymierzanie grzywny w drodze mandatu karnego lub udzielanie pouczeń, a także kierowanie wniosków do sądów w sprawach o wykroczenia.
Wobec każdego stwierdzonego naruszenia musi być podjęte właściwe działanie pokontrolne, mające na celu doprowadzenie do usunięcia niezgodności. Nad kompletnością i prawidłowością czynności pokontrolnych realizowanych przez zespół inspektorów czuwają kierownicy Wydziału/działów inspekcji, kierownicy delegatur, Wydział prawny oraz finalnie Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska.
Powyższy krótki opis czynności kontrolnych powinien choć w części przybliżyć naszą pracę i działania na rzecz ochrony środowiska, a w tym w zakresie gospodarowania odpadami przez podmioty kontrolowane.